ทำวิจัยปริญญาโท ทำอย่างไรให้สำเร็จ มีคุณภาพ และไม่หลงทาง
Student blog — 06/08/2025

วิทยานิพนธ์ (Thesis) หรือการศึกษาค้นคว้าอิสระ หรือที่เราคุ้นกันในชื่อ IS (Independent Study) คือหนึ่งในภารกิจสำคัญของนักศึกษาระดับปริญญาโท โดยเฉพาะสายบริหาร ซึ่งมักต้องทำวิทยานิพนธ์ (Thesis) หรือการศึกษาค้นคว้าอิสระ การศึกษาวิจัยเชิงลึกอย่างเป็นระบบ เเล้วเราจะทำอย่างไรให้สำเร็จ บทความนี้จะมาบอกเทคนิคที่นักศึกษานิยมใช้ เพื่อให้งานมีคุณภาพ ผ่านการประเมินในระดับดีเยี่ยม
IS คืออะไร ต่างจาก Thesis อย่างไร?
IS (Independent Study) เป็นการศึกษาค้นคว้าในหัวข้อที่ผู้เรียนสนใจ มีขอบเขตจำกัด เหมาะสำหรับการศึกษาเฉพาะประเด็น ใช้เวลาและทรัพยากรน้อยกว่าวิทยานิพนธ์
Thesis มีลักษณะการวิจัยเชิงลึก ใช้ระยะเวลานานกว่า และมักมีบทความตีพิมพ์หรือเน้นนวัตกรรมทางวิชาการ
แม้ IS จะดูย่อมเยากว่าแต่ก็ยังต้องการกระบวนการคิดเชิงวิจัย การวิเคราะห์ และการอ้างอิงทางวิชาการอย่างเคร่งครัด โดยขั้นตอนการทำวิจัยให้สำเร็จ ดังนี้
- เลือกหัวข้อที่ใช่ และอยู่ในขอบเขตที่ชัดเจน การเลือกหัวข้อถือเป็น หัวใจของงาน ที่ดี หัวข้อควรเชื่อมโยงกับสาขาที่เรียน เลือกประเด็นที่กำลังอยู่ในความสนใจหรือเกิดขึ้นในสถานการณ์จริง มีงานวิจัยอ้างอิงที่น่าเชื่อถือ การกำหนดกรอบแนวทางการศึกษาไม่กว้างเกินไป อาทิการตั้งหัวข้อ การศึกษาพฤติกรรมผู้บริโภคออนไลน์ซึ่งจากหัวข้อที่เสนอมีความกว้าง ไม่ชัดเจน เเต่เราจะเเนะนำให้ปรับเป็น ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการตัดสินใจซื้ออาหารสุขภาพจากอินฟลูเอนเซอร์ในกรุงเทพฯ เป็นการศึกษาที่เจาะกลุ่มเป้าหมาย รวมไปถึงระบุประเด็นในการศึกษาที่ชัดเจน
- การสำรวจงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง (Literature Review) รวบรวมงานวิจัยทั้งในและต่างประเทศผ่านแหล่งที่น่าเชื่อถือ อาทิ ฐานข้อมูล Google Scholar, JSTOR, ProQuest จากวิทยานิพนธ์จากห้องสมุด หรือแหล่งที่มาจากในมหาวิทยาลัยวารสารวิชาการที่มีความน่าเชื่อถือ การวิเคราะห์งานวิจัยเหล่านี้ช่วยให้เห็นแนวโน้ม วิธีวิจัยที่ใช้ได้ผล ช่องว่างของความรู้ และสามารถต่อยอดได้
- ออกแบบวิธีวิจัยอย่างเหมาะสม ซึ่งการศึกษาวิจัยผู้ศึกษาสามารถเลือกใช้ได้ทั้งงานวิจัยเชิงปริมาณ เชิงคุณภาพ หรือแบบผสม โดยต้องสอดคล้องกับวัตถุประสงค์ ของการศึกษาที่ผู้ศึกษากำหนด
- การพัฒนาเครื่องมือวิจัย (แบบสอบถาม/คำถามสัมภาษณ์) หากผู้ศึกษาเลือกใช้แบบสอบถามในการเก็บข้อมูล เเนะนำให้ควรตรวจสอบความตรงของเนื้อหา (IOC) และค่าความเชื่อมั่น (เช่น Cronbach’s Alpha) เเละหากเลือกใช้การสัมภาษณ์ ควรวางโครงสร้างคำถามให้ครอบคลุมทุกวัตถุประสงค์ และได้รับความยินยอมจากผู้ให้ข้อมูล
- เก็บข้อมูลและวิเคราะห์ การเลือกใช้เครื่องมือวิเคราะห์ที่เหมาะสม เช่น SPSS, Excel หรือการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา นำเสนอผลด้วยตาราง กราฟ และคำอธิบายที่เข้าใจง่าย อภิปรายผล สรุป และเสนอแนะให้เชื่อมโยงผลการวิจัยกับทฤษฎีหรือผลลัพธ์จากงานวิจัยเดิม ให้ข้อเสนอแนะที่นำไปใช้ได้จริง เช่น สำหรับผู้ประกอบการ, ผู้บริหาร, หรือหน่วยงานภาครัฐ สะท้อนข้อจำกัดของงานวิจัย เพื่อความโปร่งใส
เคล็ดลับสำคัญทำวิจัยอย่างไรให้ไม่หลงทาง
- เริ่มต้นไว งานวิจัยต้องใช้เวลา อย่ารอใกล้จบเทอม
- ปรึกษาอาจารย์อย่างสม่ำเสมอ อาจารย์ที่ปรึกษาคือพลังขับเคลื่อนสำคัญ
- แบ่งงานเป็นตอนสั้น ๆ ทำทีละบท ทีละเป้าหมาย จะช่วยให้ไม่รู้สึกเครียด
- ใช้แหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือ หลีกเลี่ยงเว็บทั่วไปที่ไม่มีที่มา
- ตรวจสอบภาษาและรูปแบบงาน ต้องสะอาดทั้งเนื้อหาและรูปแบบอ้างอิง (APA, IEEE ฯลฯ)
การทำงานวิจัยในระดับปริญญาโทไม่ใช่เรื่องยาก หากวางแผนอย่างมีระบบ เลือกหัวข้อที่เหมาะสม และสื่อสารกับอาจารย์อย่างต่อเนื่อง ไม่เพียงเพื่อช่วยให้ผู้เรียนจบได้เร็วและราบรื่นเท่านั้น แต่ยังเป็นผลงานทางวิชาการ ที่ผู้เรียนสามารถนำไปต่อยอดในสายอาชีพได้อีกด้วย
ผู้เขียน : แอดมินคณะวิทยพัฒน์
แชร์บทความนี้